การหุ้มมูเล่ ( Pulley) คือการปิด (coating) ผิวของลูก pulley ด้วย ยาง (rubber), ceramic, ยูรีเทน (Urethane) หรือวัสดุชนิดอื่นๆ

• เป็นการเพิ่มสัมประสิทธิ์ความเสียดทาน ( fiction coefficient ) ระหว่างสายพาน ( belt ) และ pulley
• เป็นการยืดอายุการใช้งานของ pulley ให้ยาวนานขึ้นนั้น เนื่องจากการหุ้มสามารถป้องกัน Material Build Up ที่จะขัดสี( abrasive ) กับผิว (shell) ทำให้ pulley เสียหายได้

สายพานขูดกับ Build up Material เสียหาย

          การหุ้มยาง ที่ drive pulley เป็นการเพิ่มสัมประสิทธิ์ความเสียดทาน ( fiction coefficient ) ระหว่างสายพาน ( belt ) และ pulley ทำให้มีความสามารถในการส่งผ่าน( Transmit) Torque จาก pulley ไปยังสายพาน (belt) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การส่งผ่าน Torque จาก pulley ไปยังสายพาน (belt) จะมีมีประสิทธิภาพดีแค่ไหนขึ้นอยู่กับปัจจัยหลัก 2 อย่าง คือ มุมโอบของพูเล่ (Pulley Wrap Angle) และ Coefficient of Fiction (เกิดจากการหุ้ม pulley) ระหว่างผิวของ pulley และสายพาน (belt) ซึ่งค่าสัมประสิทธิ์ความเสียดทานนี้ จะสัมพันธ์กับค่า Drive Factor “K” อันเป็นค่าสำคัญอย่างยิ่งในการออกแบบระบบสายพานลำเลียง ( Belt Conveyor System)

           ส่วนการหุ้มใน ส่วนของ non-drive pulley ( เช่น Snub ,Take up, Tail, Bend ) โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับ pulley ที่สัมผัสกับสายพานด้านบรรทุก ( Carry Side-เช่น Snub , Bend ) จะช่วยให้วัสดุที่มากับสายพาน ( Build up material ) ไม่ติดกับผิว pulley ซึ่งเป็นการทำความสะอาด pulley ไปในตัว ( self cleaning )

           การหุ้ม pulley เป็นการยืดอายุการใช้งานของ pulley ให้ยาวนานขึ้นนั้น เนื่องจากสามารถป้องกัน Material Build Up ที่จะขัดสี ( abrasive ) กับผิว (shell) ทำให้ pulley เสียหายได้

มู่เล่เสียหายเนื่องจากผิวทะลุ

          นอกจากนี้ผลประโชน์ทางอ้อมที่จะเพิ่มเติมคือ เมื่อสายพานสะอาดก็จะทำให้สายพานเดินตรงแนว ได้ Alignments การที่แรงยึดเกาะ (fiction) ระหว่าง pulley และสายพานมีความมั่นคง ทำให้ไม่เกิดการ slip ของสายพาน ระบบสายพานสามารถ Operate ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

วิธีการติดวัสดุบนผิวของ Pulley ทำได้หลายวิธี เช่น

• Spray วัสดุที่ต้องการหุ้มลงบนผิว Pulley ได้เลย ซึ่งมีความหนาจาก น้อยกว่า 1/100 มม. จนกระทั่งหนาประมาณ 40-50 มม.ก็สามารถทำได้
• ใช้ Bolt เป็นตัวยึด
• ใช้วิธีการเชื่อม (weld)
• ใช้วิธีการติดแบบเย็น ( Cold bonding )โดยใช้กาว
• ใช้วิธีการติดแบบร้อน ( Hot Vulcanized )

ในประเทศไทยเราจะนิยม การติดแบบเย็น ( Cold Bonding) และการติดแบบร้อน (Hot Vulcanized) โดยใช้ยาง (Rubber) เป็นวัสดุหุ้มผิวเป็นหลัก เนื่องจากเป็นวิธีที่ทำได้ง่าย

ช่างกำลังลอกยางหุ้มเก่าออก

ทากาวที่ผิวมู่เล่

ติดยางขัดแต่งรอยต่อให้เรียบร้อย

ประหยัด นอกจากนี้ยังเหมาะสมสำหรับการใช้งานแบบ Heavy Duty และการใช้งานในสภาวะ สิ่งแวดล้อมที่เลวร้าย (Severe Application) ได้ดีอีกด้วย

• Drive Pulley หรือ pulley ตัวขับ ควรจะหุ้มยางเสมอเพื่อเพิ่ม fiction ระหว่างผิวของ pulley และสายพาน (belt) ดังที่เคยกล่าวถึงแล้ว โดยมีลวดลาย (pattern) ของยางให้เลือกหลายรูปแบบ เช่นแบบ Plain ,Diamond Grooved, Herringbone Grooved, Chevron Grooved เป็นต้น
• Non-Drive Pulley โดยเฉพาะอย่างยิ่งมู่เล่ที่สัมผัสกับสายพานด้านบรรทุกวัสดุ (carry side) ควรหุ้มไปด้วยเพื่อเป็นการยืดอายุการใช้งานของ Pulley และเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพของ Tracking Capacity ของระบบสายพานโดยเฉพาะอย่างยิ่งหากต้อง operate สายพานในสภาพที่มีความสกปรกสูง หรือมีความชื้นจนกระทั่งเปียก (wet)ซึ่งในสภาพเหล่านี้ทำให้เกิดการ Operate ระบบสายพานมีปัญหาอย่างมากเรื่อง Alignment

การเลือกความแข็งของยางขึ้นอยู่กับตำแหน่ง ( Location) และหน้าที่ของ pulley นั้นๆ เช่น

• Drive Pulley ปกติใช้ความแข็งของยางเท่ากับ 60 shore A แต่สำหรับ      High tension Belt ใช้ความแข็งยาวเท่ากับ 70 shore A ก็เหมาะสม
• None-Drive Pulley ใช้ความแข็งยางอยู่ที่ 40-60 shore A ขึ้นอยู่กับว่าจะใช้งานตำแหน่งไหน เช่น snub หรือ bend ที่Pulley ต้องสัมผัสกับผิวสายพานด้านวัสดุ (carry side) ควรใช้ยางที่นิ่มๆหน่อย 35-45 shore A เพื่อให้วัสดุ build up ติดได้น้อยๆ ส่วน take up และ tail pulley เลือกยางที่แข็งขึ้นมาอีกหน่อย เช่น 45-55 shore A เป็นต้น

การทำร่องบนยาง Lagging พัฒนาโดย Goodyear เป็นครั้งแรกในการใช้งานของ Decline belt ที่ Shasta Dam ในการออกแบบครั้งนั้น ตัวขับอยู่ที่ tail pulley ซึ่งเปียกฝนอยู่เป็นประจำ การทำร่อง (groove) มีจุดประสงค์เพื่อรีดน้ำ และสิ่งปนเปื้อนที่มีลักษณะคล้ายโคลน (slurry material) ให้ออกจากผิวของ pulley ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Continental ได้แนะนำ lagging thickness ไว้ดังนี้

• สำหรับ Drive pulley ความหนาของแผ่นยางขึ้นอยู่กับขนาดของเส้นผ่านศูนย์กลาง pulley

(The recommendation for drive drums lagging thickness is dependant on the drum diameter)

• สำหรับ bend, snub, take up pulley ความหนาของแผ่นยางขึ้นอยู่กับแรงดึง (belt tension) ในสายพาน

(Recommendations for lagging thickness and material performance for bend, tension and snub drums are dependant on the belt tension)

• Ceramic lagging จะใช้ในกรณีที่สายพาน operate ในภาวะที่มีความเปียกชื้น ลื่น และมีความสกปรกสูง ทำให้สายพาน slip และเกิดความเสียหายได้ง่ายตัว ceramic จะเรียงตัวกันฝังอยู่ในแผ่นยาง อย่างเป็นระเบียบ โดยจะมีผิวหน้าของ ceramic โผล่สูงพ้นจากระดับผิวยางแผ่นยาง ส่วนด้านหลังจะเป็นยาง ใช้กาวทาติดบนผิวของ pulley อีกครั้งหนึ่ง

Ceramic Lagging

• Ceramic lagging จะให้ fiction Coefficient ที่ยอดเยี่ยมมาก ทนทานและสึกหรอยากกว่าแบบ Rubber Lagging โดยเฉพาะอย่างยิ่งหาก operate ในสถานที่เปื้อนเปรอะ เลอะเทอะ ด้วยความชื้นหรือโคลน

• หุ้มหน้างาน ( site ) การหุ้ม Pulley สามารถทำได้ที่หน้างาน ( site ) ถ้ามีที่ว่างเพียงพอสำหรับติดตั้งอุปกรณ์และ เครื่องมือที่จำเป็นในการทำงาน การหุ้ม Pulley ที่หน้างาน สามารถหุ้มได้เฉพาะแบบหุ้มเย็นเท่านั้น และต้องใช้ช่างที่มีความชำนาญด้านเทคนิคเกี่ยวกับระบบ conveyor และรู้ขั้นตอนการหุ้ม pulley เป็นอย่างดี
• เมื่อหุ้มเสร็จแล้ว ควรปล่อยให้กาว set ตัวประมาณ 4 ชั่วโมงจึงค่อยเริ่ม operate ใช้งาน conveyor มีให้เห็นกันบ่อยๆที่ผู้ใช้งานไม่เข้าใจ ทำการเดินเครื่องจักรทันทีที่หุ้ม pulley แล้งเสร็จ ผลก็คือ ยางหุ้ม pulley หลุด นอกจากจะต้องหุ้มใหม่แล้วยังทิ้งปัญหาให้ถกเถียงกันเรื่องความรับผิดชอบ ระหว่างเจ้าของงานและ ผู้รับเหมาอีกด้วย เรื่องนี้ควรระมัดระวังเป็นอย่างยิ่ง
• หุ้มที่โรงงาน ส่วนหากมี Pulley สำรองก็สามรถถอด pulley ไปหุ้มร้อนหรือเย็นที่โรงงานก็จะเป็นการสะดวกทั้งเจ้าของงานและผู้รับเหมา และไม่ต้องกังวลว่ายางหุ้ม pulley จะหลุดออกเหมือนหุ้มเย็นเพราะหุ้มร้อนเสร็จก็สามารถนำมาประกอบใช้งานได้ทันที ส่วนถ้าหุ้มเย็นกาวก็มีเวลา set ตัวมากพอก่อนจะนำไปประกอบติดตั้งในระบบ