Introduction to pulley (ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับ มู่เลย์)

1.บทนำ

บทความชิ้นนี้ของ conveyor guide co.ltd เป็นเรื่องเกี่ยวกับพื้นฐานของ pulley ซึ่งจะทำให้ผู้มาเยือน website www. Convayorguide.co.th จะได้รู้เรื่องเกี่ยวกับ pulley แบบกว้างๆโดยเฉพาะอย่างยิ่ง pulley ที่เราจะนำเสนอ ณ ที่นี้ จะเป็น pulley ที่ใช้ในอุตสาหกรรมสายพานลำเลียง (belt convayor) ประเภทขนถ่ายวัสดุเทกอง (bulk material)เสียส่วนมาก แต่อย่างไรก็ตาม ความรู้จากเรื่องนี้ สามารถปรับใช้กับ สายพานลำเลียงประเภท mini conveyor ได้เพราะมีพื้นความรู้มาจากแหล่งฐานเดียวกัน

2. Pulley ในภาษาไทยเรียกว่าอะไร ?

คำว่า pulley นี้เป็นคำภาษาอังกฤษ อ่านว่า พุล-ลี ในภาษาไทยไม่รู้ว่ามีใครบัญญัติศัพท์ใช้เป็นมาตรฐานหรือยัง (ถ้าผู้ใดทราบกรุณาแบ่งปันบอกแหล่งที่มาด้วยนะครับ)เท่าที่ฟังๆ มา ก็มีการพูดกันหลาย vesions ยกตัวอย่างเช่น มูเล-มูเลย์-มู่เล-มู่เลย์-พูลเล-พุลเล-พูลเลย์ และอีกมากมายที่ยังกล่าวไม่หมด เอาเป็นว่า ไม่ว่าจะเป็นการเรียก Version ไหนก็ให้เข้าใจกันว่าหมายถึงสิ่งเดียวกันคือ ลูกล้อขนาดใหญ่ที่เรากำลังกล่าวถึงก็แล้วกัน

3. หน้าที่ของมูเล่ ( pulley function )

มูเล่ มีหน้าที่ในการเปลี่ยนทิศทาง ( direction )และควบคุม(control) ความตึง(tension)หรือ ความหย่อน(slack)ของสายพานในระบบลำเลียง( belt conveyor system )และบางครั้งก็ทำหน้าที่ปรับสายพาน(train) เพื่อให้สายพานเดินได้แนว (alignment) ตลอดการเคลื่อนที่ของสายพาน

ภาพแสดงโครงสร้างสายพานลำเลีย(Belt conveyor) ซึ่งมีมู่เล เป็นส่วนประกอบสำคัญ

4.ตำแหน่ง (Location) ของ pulley

ตำแหน่งหลักๆของPulley ในระบบสายพานลำเลียง (belt conveyor system)

โดยปกติแล้วถ้าหากเป็นระบบสายพานลำเลียงที่ง่ายๆ Pulley จะวางในตำแหน่งหัว (Head) และท้าย (Tail) ของโครงสร้างสายพานลำเลียง (belt conveyor system) แต่ถ้าระบบลำเลียงนั้นเป็นระบบใหญ่ สาพานมีความยาวมากๆ (กะว่า ประมาณ 50 เมตร centre to centre ขึ้นไป) ก็จะมี Pulley ที่เรียกว่า Take up pulley ไว้เพื่อปรับความตึงของสายพานนอกจากนี้ ยังมี Pulley เรียกว่า Bend Pulley และ Pulley ที่ใช้กดสายพานให้ผิวสายพานสัมผัสกับ Drive Pulley เพื่อให้ได้มุมโอบ (Wrap Angle) ของสายพานมากขึ้นเรียกว่า Snub Pulley

5. คำจำกัดความของ Pulley ชนิดต่างๆๆ (Definition of Pulley Types )

Head Pulley (ล้อหัว) เป็นล้อสายพานที่ติดตั้งอยู่ปลายด้านหัวของสายพาน ของชุดสายพานลำเลียงบางครั้งทำหน้าที่เป็นล้อขับสายพาน(drive pulley)

Tail Pulley (ล้อท้าย) เป็นล้อสายพานที่ติดตั้งอยู่ปลายสุดด้านท้ายของสายพาน บางครั้งทำหน้าที่เป็นล้อปรับความตึงสายพาน

Bend Pulley (ล้อดัด) เป็นล้อของสายพานที่ทำหน้าที่เปลี่ยนทิศทางของสายพาน

Snub pulley (ล้อกดสายพาน) เป็นล้อสายพานทำหน้าที่กดสายพาน เพื่อเพิ่มส่วนโค้งสัมผัสให้กับสายพานบนล้อขับสายพาน (Drive Pulley)

Take-Up Pulley (ล้อปรับความตึง) หมายถึง พูลเล่ที่เคลื่อนที่ เปลี่ยนตำแหน่งได้ ใช้ประโยชน์เป็นส่วนหนึ่งของเครื่องมือปรับความตึงสายพาน

6.กายวิภาคของ Pulley

ส่วนประกอบสำคัญของ pulley จะเห็นได้จากรูปตัดข้างล่าง

รูปตัด (Cross –section) แสดงให้เห็นส่วนประกอบ (component) ภายในของมูเล (pulley)

รูปถ่ายแสดงส่วนประกอบต่างๆ ของมู่เล

ชิ้นส่วนต่างๆ ที่ประกอบกันเป็นมูเล่ คิดว่ายังไม่มีใครบัญญัติศัพท์ที่เป็นภาษาไทยที่ใช้เป็นมาตรฐานใช้กัน ดังนั้นทาง convayor guide จึงใคร่ขออภัยถ้าเราจะคิดศัพท์ขึ้นมาเอง อาจจะถูกบ้าง ผิดบ้าง เอาเป็นกันว่าให้ท่านอ่านแล้วเข้าใจก็คิดว่า เพียงพอแล้ว ลองทำความเข้าใจกันเลยนะครับ

7.ภาพรวมระยะต่างๆที่สำคัญในการบอก Specification ของ Pulley

แม้ว่าปัจจุบันยังไม่มีการกำหนดมาตรฐานของ Pulley Specification แต่รายละเอียดระยะต่างๆที่จำเป็นต้องบอกให้ผู้ผลิตทราบจะไม่แตกต่างกันมากนัก ลองทำความเข้าใจตามรูปและตารางข้างล่างนี้เลยครับ หากท่านบอกผู้ผลิตทราบได้ รับรองว่าท่านได้ Pulley ที่ต้องการแน่นอน